Okonda kusamalira, komanso kukumba pansi, kuyesa mitundu ya tomato, zambiri zitha kukhala zosangalatsa. Kupatula apo, tikambirana za mtundu umodzi wosakanizidwa wa Cio-Cio-San. Zomwe zilibe khalidwe limodzi labwino. Phwetekere amadziwika ndi zida zake zapadera za antioxidant, pansipa tikambirana za maubwino ena ndikupereka mawonekedwe ndikufotokozera zamitundu zosiyanasiyana.
Makhalidwe ndi malongosoledwe amitundu yosiyanasiyana ya phwetekere Cio-Cio-San
Phwetekere ya Cio-Cio-San idapangidwa kumbuyo ku 1998, ndipo patatha chaka chimodzi idakhala yotchuka m'maiko omwe adatchedwa Soviet.
Mtundu wa phwetekere - chikhalidwe chosadziwika, kungonena mwachidule, zikukula nthawi zonse. Zitsamba ndizitali, kutalika kwake kumatha kukhala 2 ndi 2.5 m, chifukwa chake pakukulitsa ndikuyenera kugwiritsa ntchito zothandizira.
Kuphatikiza apo, zothandizira ndizofunikira chifukwa chakuti zosiyanasiyana wachonde kwambiri (tomato pafupifupi 50 kuchokera ku chitsamba chimodzi). Nthawi yakucha ndi Masiku 100-120.
Kufotokozera za chipatso:
- maula;
- wandiweyani;
- kulemera kwa 40 g;
- mtundu wowala wa pinki.
Mitunduyi ndi yachonde m'nthaka komanso m'malo obiriwira, koma ziyenera kuzindikirika kuti zokolola zazikulu zimatheka panjira yachiwiri. Ndi njira yoyenera, chitsamba chimodzi chimabweretsa kilogalamu 6 za tomato wokoma.
Ubwino ndi zovuta
Mitunduyi ili ndi mikhalidwe ina yabwino, monga:
- zokolola zambiri
- kulawa
- kulolerana ndi matenda ambiri
Palinso minus, popeza mtundu uwu umakula kwambiri, umatsatiridwa ndi chisamaliro chokhazikika, kulamulira kukula, tayi tchire.
Tomato ndi othandiza kwa iwo omwe akudwala matenda ashuga.
Kukula ndi chisamaliro
Mutha kudzala Chio-Chio-San kumapeto kwa chisanu, zidzakhala choncho mu May kapena June zimatengera dera.
Koma musanadzalemo, mbande zikukonzekera. Zonsezi zimayamba ndikuti ndikofunikira kuthira njere m'madzi amchere, kuthira mankhwala ndi yankho la potaziyamu permanganate, kenako kutsuka ndi madzi oyera. Onaninso kuti njira zonsezi zimayamba musanadzalemo, mozungulira Marichi mwezi.
Mbeu ziyenera kuikidwa munthaka yokonzeka, yonyowa, zina zimagwiritsa ntchito nthaka yapadera. Muyenera kuyika mbeuyo pakuya masentimita awiri, ndipo patangotha sabata imodzi imayamba kuwoneka. Pomwe masamba awiri kapena anayi abwera, ayenera kubzalidwa kuti mizu isakule pamodzi, koma ingokula.
Dzuwa lotsiriza likatha, muyenera kukonzekera kubzala mbande, musanapange kale kuti muzizolowereka mpweya wabwino, komanso kunyezimira kwa dzuwa.
Ndi bwino kubzala mbewu mtunda wina ndi mnzake kuti ndikukula ndikupanga tchire, osati mu tsinde limodzi, koma mwawiri, kapena atatu, sizisokonezana.
Mulingo woyenera, ngakhale wopanda ndalama 60 masentimita... Ndiyeneranso kulingalira pasadakhale za zothandizira, zomwe muyenera kumangiriza nthambi za tchire mtsogolo.
Phwetekere wa Cio-Cio-San ndiwosangalala, ndipo amapulumuka m'malo osiyanasiyana, makamaka, amalekerera kutentha. Komabe, ziyenera kukumbukiridwa kuti nthaka ikangoyamba kuuma, mbewu kuthirira madzi ofunda.
Kutengera ndi chonde, ndi bwino kuganizira zodyetsa, zomwe zimachitika zipatso zikangoyamba kupangidwa. Ndi kangati kuti muchite izi, aliyense amadzisankhira yekha, kutengera kuchuluka kwa nthaka. Zovala zapamwamba zimachitika pambuyo kuthirira, pafupifupi masiku khumi.
Musaiwale kuchotsa udzu ndikuchotsa namsongole. Komanso, chomeracho chipindula ndi feteleza zosiyanasiyana: kompositi, zitosi za nkhuku, mullein.
Kuti wowonjezera kutentha kapena munda wamasamba sunasanduke nkhalango zosadutsika, iyeneranso kutsina tomato. Komanso, kusowa kwa chisamaliro chotere kumatha kubweretsa matenda a fungal. Ana onse opeza omwe ali ochepera kwambiri otukuka amachotsedwa mosalephera.
Komabe, sizoyeneranso, ndipo muzigonjetse, kuti m'malo mwa kukula kwa zipatso, amadyera samakula.
Matenda ndi tizilombo toononga
Ngakhale adatchulidwa kale kuti samadwala omwe mitundu ina imavutika. Mwachitsanzo, saopa matenda owopsa mochedwa choipitsa. Koma alinso ndi malo ofooka, awa ndi tizirombo monga:
- Ntchentche zoyera (amadyetsa timadziti tazomera, zimawononga kwambiri)
- kangaude (imapezeka mumlengalenga wouma kwambiri, imatulutsa khungu)
- nematodes (tizilombo toyambitsa matenda oopsa kwambiri omwe sangapweteke chomera chokha, komanso thanzi la anthu ndi nyama).
Pofuna kupewa mavuto okhudzana ndi tizirombo tatchulazi, muyenera chitani kupewa:
- kuwonetsa
- chinyezi chabwinobwino
- kuthira tizilombo m'nthaka
Tomato sangatengeke kwambiri ndi tizirombo tomwe timakhala m'munda kuposa momwe zimakhalira mu wowonjezera kutentha.
Kukolola ndi kusunga
Kaya zokolola zidzakwaniritsidwa zimadalira momwe zimasamalirira bwino mbewuzo. Ndi chisamaliro chokhacho, garter ndi zonsezi zomwe mungakwaniritse zomwe mukufuna. Inde, chifukwa cha chonde komanso kukana nyengo iliyonse, mtundu uwu umagwiritsidwa ntchito nthawi zambiri pazamalonda.
Kukolola kuyenera kuchitika nthawi yake. Zipatso zimatha kupsa mukakolola, koma ngati phwetekere sichidzachotsedwa nthawi, imangophulika.
Kugwiritsanso ntchito zipatso za mitunduyi mosankha ndi kulawa. Izi ndizabwino zonse za masaladi ndi kuteteza, zipatso. Sichidzasokoneza, m'malo mwake, chidzawonjezera kukoma kwa msuzi ndi timadziti. Chakudya chilichonse chophatikiza madzi a phwetekere, ngakhale nthawi yozizira yozizira, chizitha kukukumbutsani chilimwe.
Chifukwa chakuchepa kwawo, amatha kuyikidwa bwino mumtsuko, mawonekedwe ake nawonso amakondweretsa diso. Kuphatikiza apo, akasungunuka, amasungabe mawonekedwe awo akale ndipo samang'ambika.
Tomato wotere amatha kukongoletsa tebulo lililonse ndipo palibe holide yomwe ingakhale yopanda iwo. Koma musagwiritse ntchito popesa.
Mosasamala kanthu komwe mungakulire phwetekere Chio-Chio-San, malonda kapena anu okha. Sizokayikitsa kuti kusiyanaku kungayambitse kuwonongeka, kupatula munda wamaluwa wokongola, womwe umakongoletsedwa ndi tchire lowala, lokongola, pomwe tomato amapachika ngati maluwa. Komanso, kutsatira malamulo oyambira kukula mbande, kusamalira mitundu iyi, mutha kukwaniritsa zokolola zambiri.
Kuti mumvetsetse ngati mumakonda zosiyanazi, muyenera kuyesera kamodzi, kenako musankhe ngati mungakonde kapena kukana kamodzi.